Spróbuj, czyli pułapka próbowania

Cześć! Dziś krótko i konkretnie o słowie „spróbuj”, czyli jak rozmawiać z dziećmi 🙂

Jak Tobie kojarzy się to słowo? W jaki sposób? Jak sądzisz, co powoduje u rozmówcy, np. dziecka?

(Pomijam znaczenie słowa „spróbuj” – jako smakowania jedzenia)* – Update na końcu wpisu 🙂

Większość ludzi, z którymi spotykam się na warsztatach i szkoleniach, słowo „spróbuj” traktuje jako motywujące, zachęcające do działania. W rzeczywistości niestety jest odwrotnie.

Słowo „spróbuj” daje przyzwolenie na niezrobienie czegoś o co prosisz (nawet samego siebie 😊).

Jeśli żona zadzwoni do mnie w ciągu dnia, gdy jestem w pracy i poprosi: „Słuchaj, spróbuj kupić jakieś pieczywo na kolację” to co się najczęściej wydarzy? Tuż przed drzwiami sobie przypomnę: „O cholera, miałem kupić pieczywo!”

Po wejściu do domu:

Żona: kupiłeś pieczywo?

Ja: wiesz, próbowałem, ale jakoś czasu nie było.

Słowo „spróbuj” daje szansę na „zapomnienie”, „brak czasu”, „niewyrobienie się”, zmniejsza priorytet wykonania danej czynności lub działania. Jest to swojego rodzaju furtka – ponieważ wskazuje na podjęcie próby a nie zrobienie czegoś.

Jeśli poproszę współpracownika o przesłanie raportu, na którym mi zależy: „Słuchaj, spróbuj mi wysłać ten raport do 16, ok?” to co się zwykle dzieje w głowie rozmówcy? Werbalnie padnie pewnie odpowiedź: „Jasne…” a niedopowiedziane „…spróbuje”.

Co ma większe prawdopodobieństwo się stać? Oczywiście brak raportu i wytłumaczenie się: „sorry stary, próbowałem, ale wiesz, tyle roboty jest…”

Jeśli w stosunku do samego siebie chcemy podjąć jakieś działania, zrealizować postanowienia itp., i mówimy do siebie (nawet w myślach): ok, spróbuję….

• Rzucić palenie
• Schudnąć
• Osiągnąć jakiś cel
• Pójść na kurs/szkolenie
• Zrobić prawo jazdy

…. itd., itp. – to sobie również dajemy furtkę na niewykonanie tego. Przy pierwszych trudnościach jakie się pojawią (a pojawią się na pewno!) mamy od razu gotowe usprawiedliwienie: próbowałem!

Dlatego ważne jest aby mówić: zrobię to!

Jak rozmawiać z dziećmi?

Podobnie, jeśli mówię do dziecka: spróbuj polubić matematykę, spróbuj dobrze się bawić, spróbuj nie bić kolegi 😊,  spróbuj być miły, spróbuj mi pomóc w porządkach, spróbuj posprzątać swój pokój, itd., itp. – przykłady można mnożyć. Zawsze w takiej sytuacji dajemy dziecku furtkę (szczególnie na poziomie podświadomym) na to, że może tego nie robić. Jednym słowem zmniejszamy prawdopodobieństwo tego, na czym nam zależy.

Co w zamian?

Jednym z najlepszych narzędzi są pytania (pełne ciekawości).

Po pierwsze angażują dziecko do kreowania rozwiązań a po drugie jeśli dziecko za pomocą naszych inspirujących pytań zaproponuje jakieś rozwiązanie na określone działanie, to łatwiej to działanie kupi (bo będzie to jego pomysł).

Przykłady:

• Jak myślisz, co mogło by sprawić byś polubił matematykę?
• Czego potrzebujesz by dobrze się bawić?
• Przestań bić kolegę. Jaki masz pomysł aby wspólnie się z nim pobawić?
• Co może sprawić, że będziesz dla niego miły?
• W jaki sposób chciałbyś mi pomóc w porządkach, wolisz to… czy to….?
• Od czego zaczniesz sprzątać swój pokój?

Pytania są jednym z najważniejszych narzędzi w komunikacji a sposób ich zadawania to ważna umiejętność.

A Ty, od czego zaczniesz rozwijanie swojej umiejętności zadawania pytań pełnych ciekawości? 😊

Powodzenia!

*– UPDATE! Ha, jak się okazuje, w przypadku jedzenia również słowo spróbuj działa nie tak jakbyśmy chcieli, cytuję specjalistkę m.in. ds. żywienia dzieci Martę Szpojdę: “u dzieci nie ma różnicy, tu także działa zniechęcająco oraz daje furtkę do nie próbowania, co niektórych rodziców doprowadza do szału ;)”